สารกำจัดแมลง (Insecticide)

ขอทำความเข้าใจก่อน ส่วนนี้ขอเสนอเป็นภาษาไทย โดยคัดเฉพาะที่มีจำหน่ายในประเทศเป็นหลัก ชื่อที่เป็นตัวเอนคือชื่อสามัญ ชื่อตัวตรงคือชื่อการค้าชื่อแรกที่นำเข้า ชื่อสีแดงยังไม่มีจำหน่าย(ยังรอทะเบียน, ยกเลิก) ตัวเลขท้ายชื่อเป็นค่าความเป็นพิษ(ตัวเลขยิ่งน้อยความเป็นพิษยิ่งมาก ตัวเลขยิ่งมากความเป็นพิษก็จะน้อยลง ต้นฉบับภาษาอังกฤษ(English version please search at www.irac-online.org MoA classific ation 2011)

กลุ่ม 1 ยับยั้งเอนไซม์อะเซทติลโคลีนเอสเตอเรส (AChE) ระบบประสาท 

1A คาร์บาเมท………………………LD50
คาร์โบฟูแรน…………..ฟูราดาน………….8………ดูดซึม……………………ไร-ไส้เดือนฝอย
คาร์โบซัลแฟน…………พอสซ์…………200…………………………………ไส้เดือนฝอย
เมทโธมิล……………..แลนเนท…………17
อะลานีคาร์บ…………..โอเรียน…………440……..สัมผัส-กิน
เบนฟูราคาร์บ………….ออนคอล……….138………………………………….ไส้เดือนฝอย
คาร์บาริล………………เซฟวิน…………850
ฟีโนบูคาร์บ…………….บัสซ่า………….700
ฟอร์มีทาเนท…………..ไดคาร์โซล……….15…………………………………ไร
ไอโซโปรคาร์บ………….มิพซิน…………400
เมทธิโอคาร์บ…………..เมซูโรล………..100………………………………….ไร-ไล่นก-หอยทาก
โพรโปเซอร์…………….อุนเดน………….50

1B ออแกโนฟอสฟอรัส
อะซีเฟต………………..ออทีน…………866……..ดูดซึม-สัมผัส-ฤทธิ์ตกค้าง
ไดโครโตฟอส…………..คาร์ไบครอน…….17………………………………….ไร
ไดเมทโธเอท……………เพอร์เฟคไธออน..290…………………………………ไร
โอเมทโธเอท……………โฟลิแมท…………30…………………………………ไร
คลอไพรีฟอส……………ลอสแบน…………96…….สัมผัส-กิน-ไอระเหย-แทรกซึม
ไดคลอวอส……………..เดเดวัป…………..50
พีริมีฟอส-เมทธิล………..แอคเทลิก…….2,050
ไดอาซิโนน……………..บาซูดิน………….300…….สัมผัส-กิน………………..ไส้เดือนฝอย
อีพีเอ็น………………….คูมิฟอส…………..40………………………………..ไร
อีไธออน………………..อีไธออน…………208………………………………..ไรตัวอ่อน-ตัวแก่
เฟนนิโตรไธออน…………ซูมิไธออน……….250………………………………..ปูนา-ตั๊กแตน-ยุง
มาลาไธออน…………….ไซไธออน……..2,800………………………………..ไร
เฟนโธเอท……………….ซีเดียล………….300
ฟอสซาโลน………………โซโลน………….120…………………………………ไร
โปรฟีโนฟอส……………..ซุปเปอร์ครอน……358…………………………………ไร
โปรธิโอฟอส……………..โตกุไธออน…….1,500
ควินัลฟอส……………….ไบรูซิล…………..100………………………………..ไร
เทมิฟอส ………………..อะเบท………..4,200………………………………..ลูกน้ำยุง
ไตรคลอฟอน……………..ดิพเทอร์เรกซ์…….250

กลุ่ม 2 ขัดขวางการทำงานของแกมมาอะมิโนบิวทิลลิคแอซิด(GABA)ทางช่องผ่านคลอไรด์ ระบบประสาท

2A ไซโคลไดอีน ออแกโนคลอไรด์
คลอเดน………………….ออกตาคลอ
แกมมา บีเอชซี……………ลินเดน
เอนโดซัลแฟน…………….ธีโอดาน

2B เฟนนิลไพราโซล(ฟิโพรล)
อีทิโพรล………………….เคอร์บิก
ฟิโพรนิล………………….แอสเซนด์………….90……………………………….มด-ปลวก-เห็บ-หมัด

กลุ่ม 3 รบกวนช่องผ่านโซเดียมในเซลล์ส่งสัญญานประสาท ระบบประสาท

3A ไพรีทอยด์สังเคราะห์
ไบเฟนทริน……………….ทอลสตาร์…………..54……………………………….ไร-ปลวก
เบต้าไซฟลูทริน…………..โฟลิเทค……………450
ไซฮาโลทริน-แอล ……….คาราเต้………………56……………………………….ไร
ไซเปอร์เมทริน……………ซิมบุช……………….74……………………………….ปลวก
เบต้าไซเปอร์เมทริน……….ชิคส์……………….176
ซีต้าไซเปอร์เมทริน………..ฟิวเรีย……………..105
เดลตาเมทริน……………..เดซีส………………135
เอสเฟนวาเลอเรท…………ซูมิอัลฟา…………….75
อีโทเฟนพรอก…………….ทรีบอน……….>10,000
เฟนโปรพาทริน……………ดานิทอล…………….70………………………………..ไร

3B ดีดีที เมททอกซิคลอ

กลุ่ม 4 กระตุ้นบริเวณจุดรับนิโคตินิคอะเซทติลโคลิน ระบบประสาท

4A นีโอนิโคตินอยด์ ดูดซึมทั้งกลุ่ม
เอ็น-ไนโตรกัวนิดิน
อิมิดาคลอพริด…………..คอนฟีดอร์ โปรวาโด….450……………………….เห็บ-หมัด
ไธอะมีโทแซม…………..แอคทารา………….1,563……………………….เพลี้ยไฟ-เพลี้ยแป้ง-เพลี้ยหอย-เพลี้ยอ่อน
โคลไธอะนิดีน…………..แดนทอซ…………..5,000……………………….เพลี้ยกระโดด-เพลี้ยจักจั่น-แมลงหวี่ขาว
ไดโนทีฟูแรน……………สตาร์เกิ้ล…………..2,000……………………….หมัดกระโดด-หนอนชอนใบ-หนอนม้วนใบ

เอ็น-ไซยาโนอะมิดิน
อะเซทตามิพริด………….โมแลน………………..14
ไทอะคลอพริด…………..อะแลนโต้

ไนโตรเมทธิลีน
ไนเทนไพแรม

4B นิโคติน

กลุ่ม 5 เลียนแบบตัวกระตุ้นบริเวณจุดรับนิโคตินิคอะเซทติลโคลิน(nAChR) ระบบประสาท

สปินโนซิน (แซคคาโรโพลี่สปอร่า สปินโนซ่า)
สปินโนแซด………………ซัคเซส……………3,738
สปินเนโทแรม………..เรเดียน

กลุ่ม 6 กระตุ้นการทำงานของช่องผ่านคลอไรด์ ระบบประสาทและกล้ามเนื้อ

อะเวอร์เมคติน…………(สเตรพโตมายเซส อะเวอร์มิติลิส)
อะบาเมคติน………………เวอร์ทิเมค………….5000…………………………………..ไร
อีมาเมคติน-เบนโซเอท…….โปรเคลม……………..76

มิลบีมายซิน
มิลบีเมคติน

กลุ่ม 7 เลียนแบบฮอร์โมนพัฒนาตัวอ่อน ระบบเจริญเติบโต

7A ฟีโรโมน อะนาลอก
ไฮโดรปิน……………….เจนคอร์
เมโทรปิน……………….พรีคอร์

7B คาร์บาเมท
ฟีนอกซิคาร์บ…………….อินซีกา

7C เฟนนิลอีเทอร์
ไพริโปรซิเฟน…………….ซูมิลาร์ฟ

กลุ่ม 8 ยับยั้งการทำงานหลายจุดโดยไม่เฉพาะเจาะจง

8A เมทธิลโบรไมด์
8B คลอโรพิคคริน
8C ซัลฟูริลฟลูออไรด์
8D บอแร๊กซ์
8E ทาร์ทาร์ อิมีติค กลุ่มนี้ยังไม่มีจำหน่าย

กลุ่ม 9 หยุดยั้งการกินของแมลงในอันดับโฮมอปเทอรา ระบบประสาท
(เพลี้ยอ่อน แมลงหวี่ขาว เพลี้ยกระโดด เพลี้ยจักจั่น เพลี้ยหอย เพลี้ยแป้ง)

9B ไพมีโทรซีน…………เชส…..5,820
9C ฟลอนิคามิด

กลุ่ม 10 สารควบคุมการเจริญเติบโตของไร ระบบเจริญเติบโต

10A เฮกซีไธอะซอค………..นิสโซรัน………………5,000…………..ไข่-ตัวอ่อน

10B อีโทซาโซล

กลุ่ม 11 จุลินทรีย์ทำลายระบบทางเดินอาหาร
บาซิลลัส ทูริงจิเอนซิส (ไอซาไว อิสราเอลเลนซิส เคอสตากิ ทีนีบริโอนิส)
บาซิลลัส สพาริคัส

กลุ่ม 12 ยับยั้งการสังเคราะห์เอทีพีในไมโตคอนเดรีย ระบบพลังงาน

12A ไธโอยูเรีย
ไดอะเฟนไธยูรอน…….ปิกาซัส…………………….2,000

12B ออแกโนติน
เฟนบูทาตินออกไซด์….ทอร์ค………………………2,613…………….ไรตัวอ่อน-ตัวแก่

12C โพรพาร์ไกด์…..โอไมท์……………..4,029…………….ไรทุกวัย

12D เตตระไดฟอน….ทีไดออน วี 18…….14,700…………….ไข่-ตัวอ่อน

กลุ่ม 13 รบกวนระดับโปรตอนในปฏิกิริยาออกซิเดทีฟฟอสโฟรีเลชั่น ระบบพลังงาน

ไพโรล
คลอฟีนาเพอร์………………..แรมเพจ………………440

กลุ่ม 14 ปิดกั้นช่องผ่านบริเวณจุดรับนิโคตินิคอะเซทติลโคลิน ระบบประสาท

เนอริสโตซิน อะนาลอค
คาร์แทบ-ไฮโดรคลอไรด์……..พาแดน……………….325

กลุ่ม 15 ยับยั้งการสังเคราะห์ไคติน แบบ 0 อันดับเลปปิดอปเทอรา ระบบเจริญเติบโต
(หนอนผีเสื้อ)

เบนโซอิลยูเรีย
คลอฟลูอะซูรอน…………….อาทาบรอน………….8,500
ไดฟลูเบนซูรอน……………..ดิมิลิน………………4,640…………… หนอนแมลงวัน
ลูเฟนนูรอน………………….แมทช์………………2,000
โนวาลูรอน………………….ไรมอน

กลุ่ม 16 ยับยั้งการสังเคราะห์ไคติน แบบ 1 อันดับโฮมอปเทอรา ระบบเจริญเติบโต
(เพลี้ยอ่อน เพลี้ยกระโดด เพลี้ยจักจั่น เพลี้ยหอย เพลี้ยแป้ง แมลงหวี่ขาว)

ไธอะไดอะซีน
บูโปรเฟซิน …………………อะพล๊อด……………2,200

กลุ่ม 17 ขัดขวางการลอกคราบของแมลงในอันดับดิพเทอรา ระบบเจริญเติบโต
(พวกสองปีก เช่น แมลงวัน)
ไซโรมาซีน………………….นีโปเร็กซ์

กลุ่ม 18 รบกวนจุดรับฮอร์โมนเอกไดโซน(ecdysone) ระบบเจริญเติบโต

ไดเอซิลไฮดราซีน
เมทท็อกซีฟีโนไซด์………….โปรดีจี้……………….5,000
เทบูฟีโนไซด์………………..มิมิค…………………5,000

กลุ่ม 19 รบกวนจุดรับออคโตพามีน(octopamine) ระบบประสาท
อามีทราส ………………….ไมแทค…………………800……………..ไรทุกวัย

กลุ่ม 20 ยับยั้งการส่งอิเลคตรอนในไมโตครอนเดรีย คอมเพล็ก 3 ระบบพลังงาน

20A ไฮดราเมทธิลนอน…..ซีจโปร, คอมแบท

20B [color=#FF0000]อะซิควิโนซิล

20C ฟลูอะครายไพริม

กลุ่ม 21 ยับยั้งการส่งอิเลคตรอนในไมโตครอนเดรีย คอมเพล็กซ์ 1 ระบบพลังงาน

21A ฟีนาซาควิน ……โทเท็ม มาจิสเตอร์…………………..134
…………….เฟนไพรอกซิเมท..ออทุส…………………………….7,193
…………….ไพริดาเบน………แซนไมท์…………………………1,350
…………….เทบูเฟนไพเรด…..ไพรานิก้า
…………….โทลเฟนไพเรด…..ฮาชิ-ฮาชิ

21B โรติโนน

กลุ่ม 22 ปิดกั้นความต่างศักย์ของช่องผ่านโซเดียม ระบบประสาท

22A ออกซาไดอะซีน
อินดอกซาคาร์บ……………….แอมเมท……………..3,619

กลุ่ม 23 ยับยั้งเอนไซม์อะเซทติลโคเอคาร์บอกซิเลส(acetyl CoA carboxyla se) ระบบเจริญเติบโต
(ขบวนการสังเคราะห์ไขมัน)
เทโทรนิคและเตตรามิค
สไปโรมิซิเฟน ……………….โอเบรอน
สไปโรไดโคลเฟน…………….เอ็นวีดอร์
สไปโรเตตราแมท…………….โมเวนโต้

กลุ่ม 24 ยับยั้งการส่งอิเลคตรอนในไมโตคอนเดรีย คอมเพล็กซ์ 4 ระบบพลังงาน

[b]24A ฟอสฟีน
24B ไซยาไนด์

กลุ่ม 25 ยับยั้งการส่งอิเลคตรอนในไมโตคอนเดรีย คอมเพล็กซ์ 2 ระบบพลังงาน
ไซอีโนพาราเฟน

กลุ่ม 26-27 ยังไม่มีข้อมูล เป็นกลุ่มว่าง

กลุ่ม 28 รบกวนการทำงานของตัวรับไรอะโนดิน(ryanodine receptor) ระบบประสาท

เบนซีนไดคาร์บอกซิไมด์
ฟลูเบนไดอะไมด์…………….ทาคูมิ, เบลท์, ซินแนป
คลอแรนทานิลิโพร์ล…..อัลทาคลอ, โคราเจน

กลุ่มที่ยังไม่ทราบการออกฤทธิ์ที่แน่นอน
อะซาไดแรคติน
ไดโคโฟล…………………..เคลเทน
ไพริดาริล …………………..พลีโอ