รูปที่ 1.20 วัฏจักรไนโตรเจน
ไนโตรเจนเป็นองค์ประกอบสำคัญของกรดอะมิโนซึ่งเป็นองค์ประกอบของโปรตีนทุกชนิดในสิ่งมีชีวิต พืชใช้ไนโตรเจนได้ใน 2 รูป คือแอมโมเนียม (ammonium หรือ NH4 +) และไนเตรต (nitrate หรือ NO3 –) และแม้ว่าในบรรยากาศจะประกอบด้วยไนโตรเจนถึง 80% แต่อยู่ในรูปก๊าซไนโตรเจน (N2) ซึ่งพืชไม่สามารถนำมาใช้ได้ ไนโตรเจนสามารถเข้าสู่วัฏจักรไนโตรเจนของระบบนิเวศได้ 2 ทางคือ
วัฏจักรน้ำและวัฏจักรออกซิเจน มีความสัมพันธ์เกี่ยวโยงกัน เพราะต่างประกอบด้วยโมเลกุลออกซิเจนโดยทั่วไป O2ได้มาจากการสังเคราะห์ด้วยแสง แล้วจึงเปลี่ยนเป็นน้ำในขั้นตอนการหายใจที่มีการใช้ O2
วัฏจักรออกซิเจนแบ่งออกเป็น 2 ขั้นตอน
1. การสังเคราะห์ด้วยแสง
เป็นกระบวนการเปลี่ยนพลังงานแสงเป็นพลังงานเคมี โดยใช้ H2O และ CO2 ซึ่งจะได้น้ำตาล ( CH2O)n และ O2เป็นผลิตภัณฑ์
คาร์บอนเป็นองค์ประกอบหลักของสารอินทรีย์ทั้งหมด ดังนั้นวัฏจักรคาร์บอนจึงเกิดควบคู่กับวัฏจักรพลังงานในระบบนิเวศ
การสังเคราะห์ด้วยแสงโดยพืช สาหร่าย แพลงก์ตอนพืชและแบคทีเรีย ใช้ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์
และให้ผลผลิตเป็นคาร์โบไฮเดรตในรูปน้ำตาลและเมื่อมีการหายใจ ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ถูกปลดปล่อย
ออกสู่บรรยากาศอีกครั้ง แม้ว่าในบรรยากาศจะมีก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์เพียง 0.03% แต่การสังเคราะห์ด้วย
แสงใช้ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์จากบรรยากาศไปถึง 1 ใน 7 ในขณะเดียวกันก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์จาก
การหายใจก็ชดเชยส่วนที่หายไปคืนสู่บรรยากาศ ทำให้ปริมาณก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ในบรรยากาศคงที่
ตลอดเวลา
A collision is an interaction between two or more objects that occur in limited time and space. During a collision, the forces between the objects may be complicated. We examine just what goes into a collision and what comes out of the collision. We assume that the net external forces to the system of the interacting objects are negligible. Therefore, they will produce negiligible impulses, and thus the momentum of the system is conseved. That is The total momentum of the system before the collision is equal to the momentum of the system after the collision.
บทละคร
เรื่อง
ระเด่นลันได
ผู้แต่ง พระมหามนตรี (ทรัพย์)
๏ช้าปี่ มาจะกล่าวบทไป
ถึงระเด่นลันไดอนาถา
เสวยราชย์องค์เดียวเที่ยวรำภา
ตามตลาดเสาชิงช้าหน้าโบสถ์พราหมณ์
อยู่ปราสาทเสาคอยอดด้วน
กำแพงแก้วแล้วล้วนด้วยเรียวหนาม
มีทหารหอนเห่าเฝ้าโมงยาม
คอยปราบปรามประจามิตรที่คิดร้าย ฯ ๔ คำ ฯ
สรรพลี้หวน เป็นวรรณกรรมท้องถิ่นภาคใต้ มีเนื้อหาหยาบโลน แต่แสดงภูมิทางกาพย์กลอนของผู้แต่ง เป็นหนังสือหายากเล่มหนึ่ง
วรรณกรรม”สรรพลี้หวน”นี้ ควรอ่านออกสำเนียงเป็นภาษาใต้ จะสามารถผวนคำได้ถูกต้องและชัดเจนมากขึ้น เนื่องจากคำบางคำไม่มีในภาษาภาคกลาง หรือภาษาที่คนใต้เรียกว่า แหลงข้าหลวง
| ๏ นครังยังมีเท่าผีแหน | กว้างยาวแสนหนึ่งคืบสืบยศถา |
| เมืองห้างกวีรีหับระยับตา | พันหญ้าคาปูรากเป็นฉากบัง |
| สูงพอดีหยีหิบพอหยิบติด | ทองอังกฤษสลับสีด้วยหนีหัง |
| กำแพงมีรีหายไว้ขอดัง | เจ้าจอมวังพระราโชท้าวโคตวย |
| มีเมียรักพักตร์ฉวีดีทุกแห่ง | นั่งแถลงชมเชยเคยฉีหวย |
| เจ้าคีแหมรูปโอเมียโคตวย | ท้าวหวังรวยกอดินอยู่กินกัน |
| มีลูกชาวไว้ใยชื่อใดหยอ | เด็กไม่ลอเกิดไว้ให้คีหัน |
| นอนเป็นทุกข์ดุกลอยิ่งคอดัน | ให้ลูกนั้นหาคู่เป็นหูรี |
| ต้องไปขอลูกสาวท้าวโบตัก | มันตั้งหลักอยู่ไกลชื่อไหหยี |
| เป็นลูกเชื้อเนื้อนิลนางหิ้นปลี | เมืองห้างชีปกครองทั้งสองคน |
อุณรุทร้อยเรื่อง
ผู้แต่ง: คุณสุวรรณ
ช้าปี่
๐ เมื่อนั้น
พระอุณรุทผู้รุ่งรัศมี
สมสู่อยู่ด้วยนางจันที
ภูมีตรีตรึกนึกใน
แค้นด้วยอิเหนากุเรปัน
กับสุวรรณมาลีศรีใส
เอานางจันสุดายาใจ
ไปยกให้พระสมุทบุตรระตู
เสียดายวงศ์อสัญแดหวา
พระราชาเคืองแค้นแสนอดสู
เหม่เหม่อสุรินดูหมิ่นกู
จะได้ดูฤทธิ์กันในวันนี้ ฯ ๖ คำ ฯ
๏ ช้าปี่ เมื่อนั้น
พระมะเหลเถไถมะไหลถา
สถิตย์ยังแท่นทองกะโปลา
ศุขาปาลากะเปเล
วันหนึ่งพระจึงมะหลึกตึก
มะเหลไถไพรพรึกมะรึกเข
แล้วจะไปเที่ยวชมมะลมเต
มะโลโตโปเปมะลูตู
ตริแล้วพระมะเหลจึงเป๋ปะ
มะเลไตไคลคละมะหรูจู๋
จรจรัลตันตัดพลัดพลู
ไปสู่ปราสาทท้าวโปลา ฯ๖คำฯ เพลงช้า
กากน้ำตาล (molasses) เป็นของเหลวที่มีลักษณะหนืดข้น มีสีดำอมน้ำตาล ซึ่งเป็นผลผลิตอย่างหนึ่งในกระบวนการผลิตน้ำตาลทราย โดยมีอ้อยเป็นวัตถุดิบ กากน้ำตาลนี้ จะแยกออกจากกระบวนการผลิตน้ำตาลทรายในขั้นตอนสุดท้าย ด้วยการแยกออกจากเกล็ดน้ำตาลโดยวิธีการปั่น (Centrifuge) ซึ่งไม่สามารถตกผลึกเป็นเกล็ดน้ำตาลได้ด้วยวิธีทั่วไป และไม่นำกลับมาใช้ผลิตน้ำตาลทรายอีก
– molasses เป็นคำที่มาจากราศัพท์ภาษาละติน คือ mel
– mel มีความหมายเช่นเดียวกับคำว่า honey หรือหมายถึง น้ำผึ้ง
– mel ถูกปรับเปลี่ยนด้วยภาษาสเปน ไปเป็นคำว่า malaza
– malaza หมายถึง crude-honeylike substanceในภาษาฝรั่งเศส หรือคำว่า melasse ซึ่งใช้ในภาษาเยอรมั และดัชท์ด้วย
– สุดท้าย malaza มีการพัฒนาทางภาษากลายเป็นคำว่า molasses [1] อ้างถึงใน Paturau (1987)