คำแนะนำการใช้สารเคมีเพื่อป้องกันกำจัดศัตรูพืชตามเอกสารเผยแพร่ของกรมวิชาการเกษตร และกรมส่งเสริมการเกษตร สำหรับการดูแลพืชตระกูลกะหล่ำและคะน้า เมื่อมีการระบาดของแมลงศัตรูผักแนะนำให้พ่นด้วยสารต่อไปนี้

ที่มา : กองป้องกันและกำจัดศัตรูพืช กรมส่งเสริมการเกษตร (2551)

·         EC Emulsifiable concentrate (สารแขวนลอยละลายน้ำ)

·         WP Wettable powder (ผงละลายน้ำ)

·         SP         Soluble powder (ผงละลายน้ำ)

·         SC         Suspension concentrate (สารละลายน้ำ)

·         GGranules (เม็ด)

        จากตารางจะเห็นว่ามีเพียง 2 ชนิดคือ เมโทมิล และไดโครโตฟอส เท่านั้นที่มีการแนะนำให้ใช้ในการผลิตผัก แต่อย่างไรก็ตาม ถ้าไม่ใช้สารเคมีร้ายแรงนี้ ยังสามารถใช้สารเคมีอื่น ที่มีความปลอดภัยมากกว่าได้ (ตังตารางข้างบน) ส่วนคาร์โบฟูแรน และอีพีเอ็น (ในตาราง) ไม่อยู่ในคำแนะนำ แต่กลับพบตกค้างในผลผลิตที่ส่งออก จากการสัมภาษณ์เชิงลึกเกษตรกรผู้ปลูกผักในพื้นที่จังหวัดอุบลราชธานี พบว่า การใช้สารคาร์โบฟูแรนในแปลงผักนั้น เกิดจากการเรียนรู้ของเกษตรกรที่ไปพบเห็นประสิทธิภาพในการป้องกันกำจัดแมลงในพืชชนิดอื่น จึงนำมาใช้กับผักคะน้าในลักษณะหว่านในแปลงก่อนปลูก เพื่อป้องกันไม่ให้ศัตรูมาทำลายต้นคะน้าตั้งแต่ยังเล็ก อีกทั้งสารดังกล่าวมีขายในร้านค้าตลอดและราคาไม่แพงมากนักทำให้เกษตรกรหาซื้อได้ง่าย (สารเคมีสามัญประจำร้าน)  ส่วนสารอีพีเอ็นไม่พบการวางจำหน่ายหรือการใช้ของเกษตรกรเลย แต่เกษตรกรหลายรายให้ข้อมูลว่าเคยใช้นานมาแล้ว ปัจจุบันไม่เป็นที่นิยม

        นอกจากนี้สารเคมีป้องกันกำจัดแมลงที่ทางหน่วยงานที่เกี่ยวข้องแนะนำมักจะมีราคาแพง เนื่องจากเป็นสารเคมีชนิดใหม่ๆ ประสิทธิภาพสูง มีความปลอดภัยหรือฤทธิ์ตกค้างสั้น (ระยะเก็บเกี่ยวหลังการพ่นสารสั้น) และมีรายงานว่าเป็นพิษต่ำกับสิ่งมีชีวิตนอกเป้าหมาย (ตัวห้ำและตัวเบียน) เช่น อะเซทามิพริด และคลอร์ฟีนาเพอร์ หรือมีความเฉพาะเจาะจงกับแมลงเพราะเป็นสารที่มีผลต่อการเจริญเติบและทำให้แมลงตายเนื่องจากการลอกคราบไม่สำเร็จ เช่น ไดอะเฟนไทยูรอน คลอฟลูอาซูรอน ฟลูเฟนนอกซูรอน และไตรฟลูมูรอน เป็นต้น

        กรณีการใช้เชื้อจุลินทรีย์และวิธีทางชีวภาพอย่างสม่ำเสมอก็สามารถควบคุมไม่ให้แมลงศัตรูผักระบาดได้ เช่น การควบคุมหนอนใยผักโดยวิธีใช้แตนเบียนไข่ จากการทดลองปล่อยแตนเบียนไข่ในอัตรา 60,000 ตัวต่อไร่ ทุก ๆ 10 วัน พบว่าสามารถควบคุมการระบาดของหนอนใยผักให้อยู่ในระดับต่ำกว่าระดับการทำลาย แต่หากมีการระบาดของแมลงศัตรูชนิดอื่นๆ อยู่ร่วมด้วย เช่น หนอนกระทู้หอม, ด้วงหมัดผัก หนอนเจาะหยอดกะหล่ำ ควรพิจารณาการใช้ร่วมกับวิธีการอื่น ๆ เช่น การใช้เชื้อไวรัส NPV ควบคุมการระบาดของหนอนกระทู้ ได้แก่ ไวรัส NPV ของหนอนกระทู้ผัก อัตรา 30 มิลลิลิตร /น้ำ 20 ลิตร ผสมสารจับใบอัตราตามฉลาก ฉีดพ่นในช่วงเวลาเย็นทุก 5 วัน/ครั้ง เมื่อพบหนอนระบาด   หรือการฉีดพ่นเชื้อแบคทีเรีย Bacillus thuringiensis เช่น เดลฟิน ดับบลิวจี อัตรา 40 กรัม/ น้ำ 20 ลิตร หรือ เซนทารี ดับบลิวดีจี อัตรา 50 กรัม/ น้ำ 20 ลิตร ผสมกับสารจับใบ ฉีดพ่นในช่วงเวลาเย็น 5 วัน/ครั้ง จนกว่าการระบาดจะลดลง    และการใช้ไส้เดือนฝอย (Nematodic 22) อัตรา 4 ล้านตัวต่อพื้นที่ 20 ตารางเมตร ต่อ น้ำ 20 ลิตร โดยพ่นหรือราดไส้เดือนฝอยบนแปลงปลูกผักเมื่อผักอายุได้ 15, 30, และ 45 วัน หลังหว่านเมล็ด และเชื้อ Bt. เช่น โนโวดอร์ เอฟซี โดยพ่นหรือราด ทุก 7 วันควบคุมการระบาดของด้วงหมัดผัก และบางครั้งอาจต้องใช้สารฆ่าแมลงหากมีการระบาดของหนอนเจาะยอดกะหล่ำเป็นต้น

        ส่วนการใช้สารเคมีป้องกันกำจัดแมลงศัตรูข้าวนั้น พบว่า การป้องกันแมลงศัตรูข้าวที่เป็นแมลงปากดูด เช่น เพลี้ยกระโดด เพลี้ยจักจั่น เพลี้ยไฟ และพวกหนอนกอ มีการแนะนำให้ใช้สารคาร์โบฟูราน และสารเคมีที่มีฤทธิ์ดูดซึม (systemic insecticide) เป็นส่วนใหญ่ เพราะจะทำให้แมลงได้รับสารเมื่อมาดูดกินน้ำเลี้ยงจากต้นข้าว หรือในกรณีของหนอนกอที่กัดกินอยู่ภายในต้นข้าว สารเคมีที่แนะนำมีดังนี้

ที่มา : กรมวิชาการเกษตร (2551)