วัตถุดิบ

1. หน่อกล้วยความยาวไม่เกิน 1 เมตร      น้ำหนัก   50   กิโลกรัม

2. กากน้ำตาล        15   ลิตร

วิธีการทำ

1. สับหน่อกล้วยให้ละเอียด

2. ผสมกากน้ำตาลกับหน่อกล้วยที่สับละเอียดแล้ว คลุกเคล้าให้เข้ากัน บรรจุลงถังที่ฝาแคบปิดให้สนิท

3. ทิ้งไว้ประมาณ 15 วัน จะได้จุลินทรีย์หน่อกล้วย มีลักษณะเป็นของเหลวสีน้ำตาลเข้ม

การนำไปใช้

     1. สำหรับพืชผักที่กินใบ ใช้จุลินทรีย์ 3 ช้อนโต๊ะ ผสมกับน้ำ 20 ลิตร ฉีดหรือรดที่โคน 3-5 วันต่อครั้ง

     2. สำหรับไม้ที่กินผล ใช้จุลินทรีย์  5 ช้อนโต๊ะ ผสมกับน้ำ 20 ลิตร ฉีดหรือรดที่โคน 3-5 วันต่อครั้ง

ข้อบ่งใช้และการเก็บรักษา  

1. เมื่อนำจุลินทรีย์มาผสมน้ำแล้วต้องรีบใช้ให้หมด  เพราะจุลินทรีย์จะตาย ถ้ายังไม่ผสมน้ำ สามารถเก็บได้ประมาณ 3 เดือน หลังจาก 3 เดือน   ให้เติมกากน้ำตาล  เพื่อเป็นอาหารของจุลินทรีย์   โดยมีอัตราส่วน  จุลินทรีย์ 5 ลิตร  ต่อกากน้ำตาล  1 ลิตร  จะช่วยทำให้จุลินทรีย์อยู่ได้อีกประมาณ 3 เดือน

2. การเก็บจุลินทรีย์ใส่ในภาชนะมีฝาปิด  อย่าใส่ให้เต็ม เผื่อที่ว่างให้อากาศสำหรับจุลินทรีย์ด้วย  และวางในที่อุณหภูมิปกติและแสงแดดส่องไม่ถึง

3. วิธีตรวจสอบว่าจุลินทรีย์ตายหรือไม่   โดยการนำจุลินทรีย์ใส่ขวดมาเขย่า  แล้วสังเกตขณะเปิดฝาขวด จะมีเสียงอากาศดัง  แสดงว่าจุลินทรีย์ยังไม่ตาย สามารถนำไปใช้ได้อีก

ข้อมูลสนับสนุนทางวิชาการ

     จากการที่ปราชญ์สงวน ใช้หน่อกล้วยมาผลิตเป็น  “จุลินทรีย์หน่อกล้วย”  โดยใช้กากน้ำตาลเป็นแหล่งอาหารสำหรับการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ แล้วหมักทิ้งไว้ประมาณ 15 วัน จะได้ของเหลวสีน้ำตาลเข้ม หรือในทางวิชาการเรียกว่า “น้ำหมักชีวภาพ” (BIO-EXTRACT)   เมื่อนำน้ำหมักชีวภาพไปใช้โดยผสมน้ำในอัตราที่เหมาะสม (หากใช้ในอัตราที่เข้มข้นมากจะเป็นอันตรายต่อพืช เนื่องจากน้ำหมักชีวภาพจะมีสภาพเป็นกรด)  แล้วฉีดหรือรดที่โคนพืชผัก หรือผลไม้ชนิดต่าง ๆ จะช่วยให้พืชเจริญเติบโตได้ดีขึ้น  หรืออาจกล่าวได้ว่า  จุลินทรีย์หน่อกล้วยที่อาศัยอยู่ในน้ำหมักชีวภาพนั้น เป็นจุลินทรีย์ที่ช่วยส่งเสริมการเจริญเติบโตของพืช (PLANT GROWTH PROMOTING MICROORGANISMS)

     การที่น้ำหมักชีวภาพที่ผลิตจากหน่อกล้วย สามารถช่วยส่งเสริมการเจริญเติบโตของพืชนั้น เนื่องมาจากส่วนสำคัญ 2 ส่วน คือ
1. กิจกรรมของจุลินทรีย์ที่อาศัยอยู่ในน้ำหมักชีวภาพ ได้แก่ แบคทีเรีย  เชื้อรา และยีสต์
2.สารอาหารที่สกัดมาจากเซลล์พืช ได้แก่ คาร์โบไฮเดรต กรดอะมิโน  โปรตีน ฮอร์โมน วิตามินและเอนไซม์ต่าง ๆ

      จุลินทรีย์ที่มีบทบาทสำคัญในกระบวนการหมัก  ได้แก่  แบคทีเรีย  เชื้อรา ที่ช่วยในการย่อยสลายวัสดุอินทรีย์(หน่อกล้วย)และเกิดปฏิกิริยาทางชีวเคมีต่าง ๆ ในการผลิตน้ำหมักชีวภาพ

      จุลินทรีย์ที่พบในกระบวนการหมัก คือ

1.แบคทีเรีย
1.1         แบคทีเรียในสกุลบาซิลัส (BACILLUS SP.)
1.2         กลุ่มแบคทีเรียผลิตกรดแลคติก (LACTIC ACID BACTERIA)
1.3         กลุ่มแบคทีเรียผลิตกรดอะซิติก (ACETIC ACID BACTERIA)

2.เชื้อรา
–  ยีสต์
–  ราเส้นใย

http://wisdom.stkc.go.th/?q=node/39