สารเสริมประสิทธิภาพ

สารเสริมประสิทธิภาพ คือ สารที่ช่วยการทำงานของสารเคมีให้ดีขึ้น เช่นช่วยการดูดซึมในใบพืช หรือ ช่วยในการละลาย

สารเสริมฯ ที่เกษตรกรคุ้นเคยกันดี คือ สารจับใบ ซึ่งก็มีมากมายหลายชนิด
สารแปะใบ(sticker)-สเปร์ยตอล เป็นสารเสริมฯที่ได้รับความนิยมเพราะมีราคาถูก ทำหน้าที่คล้ายกาวช่วยให้สารเคมียึดติดใบพืชได้มากขึ้น ทนการชะล้างจากฝนได้ดีขึ้น เหมาะสำหรับใช้ร่วมการสารเคมีที่ออกฤทธิ์สัมผัสไม่เน้นการดูดซึมเข้าใบพืช

สารแพร่กระจาย (spreader) ทำงานโดยการลดแรงตึงผิวของสารละลายทำให้เมื่อฉีดพ่นลงบนใบพืชสามารถแพร่กระจายได้ทั่วทั้งใบ บางผลิตภัณฑ์ เช่น ฟูจิตรอน เป็นทั้งสารแปะใบและแพร่กระจายในตัวเดียวกัน เหมาะสำหรับผสมสารเคมีที่ออกฤทธิ์ดูดซึม

สารแทรกซึม (panetrater) ไอเน็ค นอกจะลดแรงตึงผิวของสารละลายแล้ว ยังช่วยเร่งการแทรกซึม ช่วยการเคลื่อนย้ายสารเข้าสู่ใบพืช เหมาะสำหรับสารเคมีที่เคลื่อนย้ายได้ยาก แม้ผสมสารช่วยการแพร่กระจายก็ช่วยให้กระจายทั่วใบพืชได้แต่ไม่แทรกซึมลงสู่เซลพืช

สารปรับสภาพน้ำ (buffer) ความเป็นกรด-ด่างของสารเคมีและน้ำที่ใช้ผสม หลายครั้งมีผลต่อการละลายของสารเคมี จูนเนอร์(buffer) จะช่วยปรับสภาพน้ำไม่ให้กรดจัดหรือด่างจัด หรือในกรณีที่มีการผสมสารเคมีหลายชนิดทำให้อาจเกิดการตกตะกอนนอนก้น หรือแยกชั้น จูนเนอร์ก็จะสามรถช่วยให้สารละลายเข้ากันได้ดีขึ้น

นอกจากสารจับใบแล้ว ยังมีสารเสริมฯอีกประเภทที่เป็นที่นิยมของเกษตรคือกลุ่มสารน้ำมัน(oil) เช่น ไวท์ออย ปิโตเลี่ยมออย พาราฟินออย์ และมิเนอรอลออย สารเหล่านี้จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพสารจำกัดแมลง บางชนิดยังช่วยทำให้ไข่แมลงฝ่อ ลดการระบาดของแมลงได้ด้วย

ไวท์ออย หรือ ปิโตรเลี่ยมออย (เอสเค99)
เป็นสารที่สกัดมาจากน้ำมันปีโตรเลียม ในบางกรณีอาจใช้แทนสารเคมีให้การกำจัดแมลง โดยน้ำมันจะไปเคลือบตัวแมลงและหนอนทำให้ขาดอากาศหายใจตาย แต่การใช้สารกลุ่มนี้อาจมีข้อจำกัดในการผสมกับสารเคมีบางชนิด เช่น สารเคมีชนิดผงที่มีความเข้มข้นสูง จึงต้องใช้ความระมัดระวัง

พาราฟินออย (parafin oil) – นีโอฟอร์ม
เป็นสารกัดที่ได้จากปิโตเลียมเช่นกัน แต่มีความเบากว่าไวท์ออย ทำให้ความเป็นพิษต่อพืชน้อยลงและสามารถใช้รว่มกับสารเคมีอื่นได้ดี

มิเนรอลออย (mineral oil) – มาเต็ง
เป็นสารน้ำมันสกัดที่ได้จากพืช ทำให้มีความบริสุทธิ์กว่าปิโตรเลียม อีกทั้งปลอดภัยไม่เป็นพิษต่อพืช

อนึ่ง ในปัจจุบันผู้ผลิตรสารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืชหลายชนิด ได้มีการเติมสารเสริมประสิทธิภาพเข้าไปในสารเคมีแล้ว การเลือกใช้สารเสริมฯเพิ่มเติมจึงควรเลือกให้ใช้ตามความเหมาะสม หากใช้มากเกินไปอาจเกิดผลข้างเคียงแก่พืชได้