Category: ภูมิปัญญาเกษตรไทย

มาตราส่วน :ชาวบ้าน
1 ช้อนโต๊ะ = 15 ซีซี
1ช้อนชา = 5 ซีซี
1/2ช้อนชา = 2.5 ซีซี
1/4ช้อนชา = 1.25 ซีซี
1 ช้อนกาแฟ(บ้านเรา) = 2.5 ซีซี
1 ช้อนแกง = 10 ซีซี
1 ฝากระทิงแดง = 4 ซีซี
1 ฝาเอ็มร้อย = 6-6.5 ซีซี
1 ช้อนโต๊ะกินข้าว = 10 ซีซี

มาเริ่มกันที่ ยาพื้น หรือยาที่มีการใช้อย่างแพร่หลาย ใช้กำจัดหนอนพื้นๆหรือชนิดที่เรียกว่าตายง่าย ใจเสาะค่ะ ยาที่เรียกว่าโดดเด่นและมีการใช้แพร่หลายมากที่สุดในกลุ่มนี้ก็คือ อะบาเม็กติน ใช้เยอะ ขายเยอะ จนแทบจะเรียกได้ว่า เจอหนอนต้องอะบาเม็กตินก่อนเลย อะบาเม็กตินเป็นยาที่คาดว่าน่าจะมีมูลค่าการนำเข้าสูงเป็นอันดับต้นๆในกลุ่มยาหนอน มูลค่าการนำเข้าอาจจะเหยียบ 500 ล้านบาทเลยทีเดียว แน่นอนว่ามูลค่าการขายย่อมมากกว่านี้อีกเยอะ ต้องบอกว่าเป็นตัวเลขที่ไม่ธรรมดาเลย นั่นเพราะหลายองค์ประกอบของ อะบาเมกติน ตอบโจทย์ ตั้งแต่ ราคายาไม่แพงหรือถูกที่สุดในกลุ่มยาหนอน (1 ลิตร 250-350 บาท) ร้านค้ามีกำไรดี จึงเป็นยาที่ถูกแนะนำให้ใช้บ่อย หาซื้อได้ง่าย รวมทั้งประสิทธิภาพที่ดี เพราะถ้าประสิทธิภาพไม่ดีตัวเลขนี้เกิดไม่ได้จากเหตุผลแค่ราคาถูกและร้านค้ามีกำไรดี อะบาเมกตินจึงไม่ใช่ยากระจอก แต่มันคือยาที่ไม่ธรรมดาในกลุ่มยาพื้น อะบาเม็กตินถูกนำมาใช้ตั้งแต่หนอนที่ตายง่าย อย่าง หนอนชอนใบศัตรูยอดฮิตในกลุ่มพืชตระกูลส้มและมะนาวที่ปลูกกันเกลื่อนเมืองอยู่ตอนนี้ ซึ่งจริงๆแล้วหนอนชอนใบไม่ใช่ศัตรูที่น่ากังวลเลยในพืชตระกูลส้มซึ่งได้เปรียบตรงที่ต้นมีความแกร่งอยู่แล้ว ใบมันหนาและแกร่ง ต่อให้มันชอนเยอะแค่ไหนต้นก็ไม่ตายค่ะ ต่อไปชาวสวนส้ม มะนาวไม่ต้องกังวลแล้วนะคะกับหนอนชอนใบ แต่ถ้าเป็นแตงหรือพืชที่มีความแกร่งน้อยกว่าก็จะน่ากังวลกว่าค่ะ อะบาเม็กตินยังใช้กับหนอนเขียวหรือหนอนอื่นๆที่ตัวไม่ใหญ่มาก และไม่ดุร้ายมาก ฉีดอะบาเม็กตินตายเรียบค่ะ แต่ในบางพื้นที่ที่มีการใช้อะบาเม็กตินเยอะ ด้วยเหตุผลที่ใช้มานานและใช้เยอะมากๆๆๆ (อาจจะใช้ฆ่าทั้งหนอนและเพลี้ยไฟด้วย)ก็อาจจะทำให้เกิดการดื้อได้ในบางพื้นที่ ฉีดอะบาเม็กตินแล้วหนอนไม่ตาย ก็ไม่มีอะไรมากค่ะ แค่เปลี่ยนไปใช้ยาตัวอื่นที่ดีกว่าหรือราคาสูงกว่าอะบาเม็กติน ซึ่งก็อาจจะเป็น ฟิโปรนิล ซึ่งถือว่าเป็นยาที่มีความโดดเด่นหลายอย่างตั้งแต่ความสามารถในการควบคุมศัตรูพืชได้หลากหลายมาก ตั้งแต่ หนอน เพลี้ย และแมลงอื่นๆไปจนถึง มด ปลวกค่ะ ข้อดีอีกอย่างของฟิโฟรนิลมีความปลอดภัยสูงและกลิ่นไม่แรง จึงสามารถใช้พ่นศัตรูในบ้านได้ค่ะ ราคาก็จะสูงขึ้นมาอีกนิดค่ะ ลิตรละ 650-800 แต่ฟิโปรนิลก็ยังเป็นยาที่หาซื้อยากในบางพื้นที่เพราะยังมีขายไม่แพร่หลายค่ะ มีไม่กี่บริษัทที่มีทะเบียนค่ะ และเพราะความหายากนี่เองจึงทำให้ยังมีการใช้ไม่มาก ก็เลยยังไม่ค่อยดื้อค่ะ

Read More

สารเคมีที่ใช้ในการควบคุมโรคเป็นสารเคมีกลุ่มต่างๆ ที่จำแนกออกได้โดยอาศัยหลักเกณฑ์ของ
1) ชนิดของสารเคมี
2) แบบของปฏิกิริยา และ
3) พื้นฐานของการใช้ประโยชน์กับพืช
ชนิดของสารเคมี
แบบของปฏิกริยา การแบ่งโดยอาศัยปฏิกริยาของสารเคมีสามารถแบ่งได้ 2 วิธีคือ
1. การแบ่งโดยใช้ปฏิกริยาของสารที่มีต่อพืชเป็นกระจายทั่วต้น (systemis action) และไม่กระจายทั่วต้น (non-systemic action)
2. การแบ่งโดยใช้ปฏิกริยาของสารที่มีต่อเชื้อโรค เป็นสารที่ใช้ป้องกัน (protectants) สารที่ใช้รักษา (therapeutants) และสารที่ใช้กำจัด (eradicants)
สารที่ใช้ป้องกัน จะใช้ได้ผลก่อนที่เชื้อเข้าสู่พืช สารที่ใช้ควบคุมเชื้อรา (fungicide) ส่วนใหญ่จะมีคุณสมบัติเป็นสารในประเทศนี้ สารที่ใช้รักษาเป็นสารเคมีที่แทรกซึมเข้าไปฆ่าเชื้อภายในพืช ซึ่งสารเคมีส่วนมากเป็นพวกที่มีปฏิกริยาต่อพืชแบบกระจายทั่วต้น ส่วนสารที่ใช้กำจัดจะสามารถลดจำนวนของ inoculum ที่แหล่งเกิดได้ สารเคมีที่ปฏิกริยาแบบใช้ป้องกันและสารเคมีที่ใช้กำจัด จะเป็นสารที่มีปฏิกริยาต่อพืชแบบกระจายทั่วต้น

Read More

1. เครื่องวัด EC

มักพบว่าเครื่องวัด EC ที่ผู้ปลูกใช้อยู่เสื่อมสภาพหรือถ่านมีกำลังไฟอ่อนทำให้ค่า EC ขึ้นช้าหรือ ต่ำกว่าค่าจริงของสารละลายธาตุอาหารที่ใช้ปลูกเช่นวัด EC ด้วยเครื่องวัด EC ที่ผู้ปลูกใช้อยู่เป็นปร…ะจำได้ค่า EC เท่ากับ 1.3 แต่ผักที่ปลูกอยู่แสดงอาการเกร็งโตช้าเหมือนกับอาการผักที่ปลูกด้วย EC สูง ๆ แต่พอผู้เขียนใช้เครื่องวัด EC ของผู้เขียนวัดค่า EC ของสารละลายธาตุอาหารก็พบว่า EC ขึ้นไปสูงถึง 3.5 ซึ่งเป็น EC ที่สูงเกินไปสำหรับการปลูกผักสลัด EC ขนาดนี้จะทำให้ผักสลัดโตช้ามีรสขมและผักจะเเข็ง

Read More

การปลูกผักแต่ละชนิดผู้ปลูกควรศึกษาให้เข้าใจถึง ลักษณะเฉพาะของผัก  รวมทั้งการบำรุงและดูแลรักษา เพื่อให้ผักที่ปลูกเจริญงอกงาม  ผู้ปลูกจึงควรรู้เคล็ดลับ ในการปลูกซึ่งผักแต่ละกลุ่มแต่ละชนิดก็มีเคล็ดลับที่แตกต่างกันออกไป

1. กลุ่มกะหล่ำ และผักกาด 
 คือกลุ่มที่เรากินใบ ได้แก่ คะน้า กวางตุ้ง ผักกาดขาว ผักกาดหัว กะหล่ำดอก กะหล่ำปลี บร๊อกโคลี ผักสลัดต่างๆ
 ผักกลุ่มนี้เมล็ดค่อนข้างเล็ก บางชนิดมีราคาแพงมาก เพราะต้องสั่งนำเข้าเมล็ดมาจากต่างประเทศ
 กดดินให้เป็นหลุมลึกครึ่งเซนติเมตร แต่ละหลุมห่างกัน 20 เซนติเมตร หยอดเมล็ดลงไป 5-7 เมล็ด กลบดินทับบางๆ คลุมด้วยฟางหนา 1 เซนติเมตร รดน้ำ
 เมื่อต้นกล้างอก ใบจริงได้ 2-3 ใบ ถอนต้นอ่อนให้เหลือหลุมละ 3 ต้นเมื่อมีใบจริง 4 ใบถอนเหลือ 2 ต้น ใบจริง 5 ใบถอนเหลือ 1 ต้นที่แข็งแรงที่สุด (ต้นอ่อนที่ถอนออกสามารถนำมากินได้เลย กรอบและอร่อยมาก)
 ผักในกลุ่มนี้ชอบความชื้นสูงควรรดน้ำให้ชุ่ม อย่าปล่อยให้แห้ง โดยเฉพาะผักสลัดให้ตั้งกระถางในที่ร่ม
 ช่วงเวลาการเก็บเกี่ยว แต่ละชนิดต่างกันเล็กน้อย เช่น คะน้า กวางตุ้งเก็บเกี่ยวได้เมื่ออายุ 30-45 วัน ผักกาดหัว 45-55 วัน ผักกาดขาวปลี เขียวปลี กะหล่ำดอก กะหล่ำปลี 50-60 วัน ผักสลัด 45-50วัน
 ช่วงฤดูหนาวให้ เก็บผักโดยเหลือใบไว้กับต้น 2-3 ใบ ผักจะงอกใบใหม่ให้เก็บได้อีก 2-3 ครั้ง

Read More

เนื่องจากว่าหน่อกล้วยมีจุลินทรีย์มากมายที่ช่วยในการปรับสภาพดิน และสร้างปุ๋ยให้กับพืช โดยเฉพาะโคนรากของหน่อกล้วย สังเกตได้จากบริเวณไหนที่มีการปลูกกล้วย ดินบริเวณนั้นจะมีความอุดมสมบูรณ์และร่วนซุย ดังนั้นจึงนำข้อดีเหล่านี้มาทำให้เกิดประโยชน์ด้วยการทำหัวเชื้อจุลินทรีย์ซึ่งมีวิธีการดังนี้

1. เลือกหน่อของต้นกล้วยที่มีความสมบูรณ์ ขุดเอาโคนรากให้ได้มากที่สุด เน้นขุดในตอนเช้ามืดก่อนตะวันขึ้น เพราะช่วงนั้นจุลินทรีย์จะเยอะมาก
2. นำมาหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ หรือละเอียดเลยยิ่งดี จากนั้นนำไปชั่งกิโลเพื่อหาอัตราส่วน
3. อัตราส่วนผสม หน่อกล้วยหั่น 3 ส่วน และ กากน้ำตาล 1 ส่วน
4. นำส่วนผสมทั้งสองใส่ในภาชนะปิด และนำไปตั้งไว้ในที่ร่มห้ามโดนแสงแดด
5. คนเช้า และเย็น ประมาณ 7 วัน สามารถกรองเอาน้ำหมักจุลินทรีย์มาใช้ได้

ตัวอย่างส่วนผสม

สมมติว่าได้หน่อกล้วย 10 กิโลกรัม อัตราส่วนของกากน้ำตาลจะเป็น 3.33 กิโลกรัม

คือ หน่อยกล้วย 10 หารด้วย 3 มีค่าเท่ากับ 3.33 กิโลกรัม